چه بگویم ؟     (حقوقی، ادبی و اجتماعی)

بغی یا جرم سیاسی از نظر اسلام

نوشته ی شادروان آیت الله سید محمد حسن مرعشی (ره)

در باره نویسنده:

شادروان آیت الله سید محمد حسن مرعشی شوشتری (ره) که از افاضل و اعاظم عصر ماست، در خانواده حقوقی ما از شهرت فراوان برخوردار است. معظم له به سال 1316 هجری شمسی در شهرستان شوشتر چشم به جهان گشود. تحصیل دروس حوزوی خود را نزد پدر بزرگوارش: مرحوم آیت الله سید سلطان محمد مرعشی شوشتری (قه) از علمای بزرگ شوشتر، آغاز نمود و سپس برای تکمیل مقدمات در محضر آیت الله سید محمد تقی حکیم شوشتری(قه) تلمذ کرد. دوره سطح و خارج را نزد آیت الله سید محمد موسوی جزایری(ره)، آیت الله شیخ محمد تقی شوشتری (صاحب قاموس الرجال) و آیت الله سید محمد هادی میلانی و فلسفه را نزد آیت الله سید محمد حسن آل طیب (ره) که از شاگردان میرزا مهدی آشتیانی بود، آموخت. آنگاه برای تکمیل کردن تحقیقات و مطالعات خود به حوزه های بزرگ علمیه از جمله حوزه علمیه نجف و قم رفت و درس اعاظم فقیهان همانند امام خمینی (ره) و آیت الله العظمی خویی (قه) و ... حاضر گشت. سپس به شوشتر مراجعه نموده و مطالعات گسترده خود را در زمینه های مختلف علوم اسلامی آغاز و تالیفات با ارزش بسیار به زیور طبع آراست.

او سال های متمادی در مشاغل قضایی خدمت نمود و عضو شورای عالی قضایی سابق بود. همچنین در مراکز علمی و دانشگاه های مختلف کشور مانند دانشگاه تهران، شهید بهشتی، مدرسه عالی شهید مطهری، دانشکده علوم قضایی، دانشگاه تربیت مدرس تدریس کرد و خدمات ارزنده علمی ارایه نموده و با شرکت در میزگردها و سمینارهای مختلف علمی، آرا و نظرات بکر و سازنده اش همواره زینت بخش این مجامع و راهگشای مشکلات قضایی کشور بود.

لطفاً برای خواندن بقیه مقاله به ادامه مطلب بروید.

کنکاش ادبی 2 ( مصرع رنگین)

بخش دوم

رنگین به معنای سرخ و ترکیبات آن در شعر فارسی

نوشته : محمد مهدی حسنی

رنگین، صفت نسبی برای رنگ است، در بهار عجم و آنندراج و غیاث اللغات و فرهنگ بزرگ سخن، این واژه در معنی حقیقی اش، به رنگارنگ و رنگی و در معنی مجازی به پربرکت و نعمت (سفره) و حالت مطلوب و خوش آیند و همچنین فریبنده (برای قد) معنی شده است.

در بهار عجم می خوانیم: رنگین، معروف و به معنی خوب و خوش آینده مجاز است چون رنگین رفتار و تبسم رنگین و جلوه رنگین و رنگین ترانه و رنگین خیال و رنگین سخن و رنگین فطرت، رنگین فکر، رنگین قبا، رنگین عذار و مانند آن اسم است

هرچند در فرهنگها، نیامده، ولی بدون تردید، یکی از معانی اصلی کلمه ی رنگین، در ادب پارسی، گلگون و سرخ رنگ است. و این شاید منطبق بر مفهوم معنی حقیقی ریشه اش: واژه رنگ است زیرا در برهان قاطع و فرهنگ جهانگیری (ج 2 ص 1822) و فرهنگ جعفری (تالیف توسیرکانی) ، یکی از معانی "رنگ"، خون آمده است.

لطفاً برای خواندن بقیه مقاله به ادامه مطلب بروید.

کنکاش ادبی 1 (مصرع رنگین)

بخش اول

رنگ سرخ در ادب فارسی

نوشته: محمدمهدی حسنی

پیش درآمد بحث:

چندی پیش این جانب، نوشته ایی سیاسی، زیر عنوان "قلم زنی یا شمشیر زنی" برای "یادداشت روز" روزنامه حیات نو نگاشتم و در آن هتـّاکی و تند گویی یکی از نشریات دانشگاهی را نقد و رفتار ناپسند دست اندرکارانش را نکوهش کرده و در پایان مقاله آوردم :

" راستی شاعر چه خوب گفته است :

"مصرع رنگین کم از شمشیر خون آلود نیست "

سپس از یکی از دوستان ادیب و شاعر خواهش کردم تا نام شاعر این شعر را بیابد. وی در محفلی ادبی این مصرع را قرائت کرد، لیکن برخی از بزرگان حاضر در جلسه، ترکیب " مصرع رنگین " با "شمشیر خون آلود " را نامناسب دانسته و جملگی از شناسایی شاعر شعر اظهار بی اطلاعی کرده بودند. پس از آگاهی یافتن از این موضوع، بنده به انجام دو کار مصر شدم:

نخست - اینکه نام شاعر را بیابم چون مطمئن بودم که بیت مزبور را در منبعی موثـّق خوانده و در ذهن رسوب شده است.

دوم - بر خلاف نظر اساتید خود در آن جمع ادبی، ایمان داشتم که کاربرد کلمات و عبارات در مصرع مزبور، به جا و آن حاوی یک صنعت زیبای بیانی از قبیل تلمیح یا استعاره یا تشبیه و تمثیل است که در شعر فارسی سابقه دارد ....

با کمی جستجو، پاسخ پرسش نخست به دست آمد و معلوم شد که این مصرع، از "ناجی تبریزی" شاعر عهد صفویه است .وبیت کامل آن چنین است :

لطفاً برای خواندن بقیه مقاله به ادامه مطلب بروید.

محرّم و عاشورا به روایت طبری

ترجمه ای کهن از متون فارسی ( انشای منسوب به بلعمی)

نوشته و گزینش: محمد مهدی حسنی

در باره نویسنده و پارسی گردان و کتاب: *

الف – مولف:

ابوجعفر محمّد بن جریر بن یزید بن کثیربن غالب، تاریخنگار و مفسر و فقیه و محدث ایرانی، در پایان سال 224 یا آغاز سال 225 ھ.ق. برابر با 839 میلادی، در روزگار حکومت طاهریان بر طبرستان، درآمل مازندران زاده شد و از آن روی به طبری مشهور گردید. طبری خود در باره سالهای نخستین عمر چنین می نویسد : "من قران را در هفت سالگی از برکردم و در هشت سالگی با مردم به نماز جماعت ایستادم و در نه سالگی به نوشتن حدیث پرداختم ... پدرم گفت در خواب دیدم که پیش روی رسول خدا صلی علیه واله نشسته ام و با من خرجینی پر از سنگریزه است. من آنها را در فلاخن می نهم و پرتاب می کنم و از معبر تعبیر آن پرسیدم، تعبیر گوی خواب به پدرم گفت که این کودک به بزرگی در دین خود استوار می شود و از دین و آیین خود حمایت می کند. پس پدرم بر آن شد که از همان کودکی مرا در کار فرا گرفتن دانش یاری کند و از هیچگونه همراهی و فراهم ساختن وسایل دریغ نورزد.... " .

لطفاً برای خواندن بقیه به ادامه مطلب بروید.

انعکاس اسطوره ی یلدا در ادب فارسی

نوشته ی محمد مهدی حسنی

یادآوری:

بخش هایی از مقاله ی حاضر، زیر عنوان : "واکاوی استوره ی یلدا در ادب فارسی" در دوهفته نامه خبری – فرهنگی "امرداد" شماره 221 – شنبه 28 آذرماه 1388 – ص4 انتشار یافته است.

1 – پیشینه یلدا :

شب یلدا، و روز "دیگان" و آئینی که در نخستین شب زمستان ( بلندترین شب سال) برپا می شود، پیشینه ای دراز دارد. با توجه به جستارهای تاریخی، شب یلدا، شب زایش و تولد مهر است و آریایی ها و به ویژه پیروان آئین مهر از هزاران سال پبش از این رخداد را گرامی داشته و مراسم و مناسکی را برپا می داشتند. ریشه این باور و اعتقاد به گاه شماری و اندیشه هایی که ایرانیان مهری دین از آن داشتند، برمیگردد . آنان که زندگی شان بر پایه کشاورزی – چوپانی استوار بود، در طی سال ها و سپری شدن فصول دریافتند که گذشت زمان، تغییر فصول، بلندی و کوتاهی روز و شب، با گردش خورشید و جهت حرکت و قرار ستارگان ارتباط دارد، از این رو کارها و فعالیت خود را برین مدار تنظیم کردند. در نزد آنان، روشنی و روز و تابش خورشید و اعتدال هوا، مظاهر نیک و بهره ی ایزدی، و تاریکی و شب و سرما اهریمنی بود. آنان دریافتند در برخی فصول، روزها بسیار بلند و شب ها کوتاهتر می شود و امکان استفاده از روشنی و نور خورشید دوچندان می شود، پس کم کم این اعتقاد پیدا شد که همواره نور و روشنی از یک سو و ظلمت و تاریکی ازسوی دیگر ، مدام در جدال و کشمکش هستند. گاهی خورشید و فروغ چیره شده و مردم در پرتوی آن، ساعات بیشتری بر روی پای خود می ایستند و گاه مقهور تاریکی می شود و فیض رسانی خورشید کاهش می یابد. آنان با هوش فروان خود دریافتند که کوتاه ترین روزها، آخرین روز پائیز، یعنی روز سی ام آذر و بلندترین شب ها، شب اول زمستان، یعنی نخستین شب دی ماه است.

لطفاً برای خواندن بقیه مقاله به ادامه مطلب بروید.

چطور طلاق بگیریم

نوشته ی آرت بو کوالد (بوخوالد)

در باره نویسنده:

آرتور بوخوالد ( Art Buchwald) متولد ۲۰ اکتبر ۱۹۲۵ در یک خانواده یهودی فرزند ژوزف بوخوالد و درگذشته به تاریخ ۱۷ ژانویه ۲۰۰۷، طنزنویس مشهور آمریکایی، ستون‌نویس روزنامه اینترنشنال هرالد تریبون، واشینگتن پست، نیویورک هرالد تریبون، لس آنجلس تایمز، برنده جایزه پولیتزر (۱۹۸۲) که آثار وی در بیش از ۵۵۰ روزنامه محلی و کشوری در آمریکا به چاپ رسیده است. آرت بوخوالد در ۱۹۷۴ به ایران سفر کرد. او یکی از شدیدترین لحن‌های انتقادی-طنزپردازنه را نسبت به رییس جمهورهای آمریکا از ریچارد نیکسون تا جرج بوش داشته است.

کتاب‌های منشر شده ی وی عبارت است از: پاریس بعد از تیرگی (۱۹۵۴) ، من فکر می‌کنم خاطرم نمیاد (۱۹۸۷) ، ترک خانه (۱۹۹۴) . آثاری وی که به فارسی ترجمه شده‌اشت: آمریکا به روایت آرت بوخوالد، مترجم: پرویز ایرانزاد، خانه گاه شمار کتاب امریکا، ۱۳۶۴ ، من لوزه‌هایم را دوست دارم ، لیموزین جدید پرزیدنت بوش ، شوکران شیرین ، گزیده طنز گیتی (در این کتاب داستان‌هایی از آثار طنزپردازان جهان از جمله "وودی آلن" و "بوخوالد" و "تربر" ترجمه شده است.)

آرت بوخوالد و طنزهایش در ایران توسط زنده یاد پرویز ایرانزاد (پ. الف. بوخی) معرفی شد. ایرانزاد که مترجم و خبرنگار بخش بین‌الملل روزنامه اطلاعات بود، همان ذوقی را که بوخوالد در مقام طنزنویس به کار می‌برد، در مقام مترجم به کار برده است و متنی خواندنی از خاطرات این روزنامه نگار نامی و شهیر آمریکایی به دست داده است.

لطفاً برای خواندن بقیه نوشته به ادامه مطلب بروید.

تصویر طنز (کاریکاتور) 21 – آسیب پذیر (مستضعف سابق)

به نقل از مجلّه گل آقا – شماره یازدهم سال پنجم ( 19خرداد 73 ) - ص 2

به نقل از مجلّه گل آقا – شماره - بیست و یکم - سال پنجم( 3شهریور 73 ) - ص 2 سایت گل آقا

نامه ی شکایت یا شکایتْ نامه (واکاوی موضوع شکایت 100 نماینده مجلس از میرحسین موسوی)

نوشته ی محمد مهدی حسنی

در هفته گذشته، جعفری دولت آبادی، دادستان تهران، در حاشیه مراسم معارفه‌ سرپرست جديد دادسرای ناحيه‌ پنج تهران از وصول "نامه" ی تعدادی از نمايندگان مجلس برای پیگرد قضایی میرحسین موسوی، از سوی دادستانی کل کشور خبر داد و اینکه دادسرای تهران در حال "تدوين انديشه ای" برای اين نامه است.
عبارت "تدوين انديشه " اصطلاحی حقوقی و قضایی محسوب نمی شود و به نظر می رسد کاربرد این عبارت در کنار اطلاق "نامه" به مرقومه رسیده، از ناحیه مدعی العموم پایتخت، درستی نتیجه گیری نوشته حاضر، مبنی بر غیر قانونی بودن نفس صدور شکایت نامه و تغلیب جنبه سیاسی اقدام نمایندگان حامی دولت را تایید کند. با این همه - هر چند مقاله به درازا کشیده می شود و از این نظر، از خوانندگان فهیم پوزش می طلبد - لیکن با توجه به اهمیت موضوع، کنکاش آن و بررسی مواضع اتخاذ شده از سوی تندروها و عقلا و میانه روهای جناح موسوم به اصول گرا و همچنین تبیین این اقدام از حیث مقررات قانونی (جنبه حقوقی) و آثار سوء اجتماعی و سیاسی آن ضروری است.

لطفاً برای خواندن بقیه مقاله به ادامه مطلب بروید

حریم خصوصی

(با نگاهی به بند 6 فرمان 8 ماده ای حضرت امام ره)

نوشته ی محمد مهدی حسنی

یادآوری :

این مقاله پیش تر، زیر عنوان "چگونگی برخورد با جرایم عفافی - اخفاء یا پرده دری" در روزنامه "صدای عدالت" شماره ۲۲۲۱- چهارشنبه ۲۴تیر ماه ۱۳۸۸ ص ۹ انتشار یافته است و اینک با حذف و تغییرات و الحاقاتی به عنوان حاضر دوباره تقدیم می شود.

با این توضیح که مقاله جدید (حاضر) با مقداری "ممیزی سردبیری"، در روزنامه حیات نو امروز (شماره 1914– دوشنبه 16 آذر 1388 - صفحه 7 - گزارش) نیز انتشار یافته است.

جهاندیدگان را به نادیدگان

نکردند یکــــسر پسندیگان (فردوسی)

حریم خصوصی افراد و چگونگی دخالت حکومت در این باره، هرچند موضوعی اجتماعی – اخلاقی یه نظر می رسد که باید در وهله نخست، روحانیون و متولیان فرهنگ و اخلاق جامعه نسیت به آن حساسیت نشان دهند، لیکن به دلیل پیوند مستقیم ، این مقوله با حقوق مدنی و آزادی های اساسی آحاد جامعه، همواره مورد گفت و گوی طرفداران حقوق اساسی و حقوق بشر نیز است و اهمیت موضوع زمانی پر رنگ تر می شود که دیده می شود گاهی آن دستآویزی برای گروکشی و تسویه حساب های سیاسی می شود.

لطفاً برای خواندن بقیه مقاله به ادامه مطلب بروید.

حرف مرد یکی است

نوشته ی محمد مهدی حسنی

یادآوری : این مقاله در صفحه اوّل (ستون نگاه) روزنامه حیات نو (شماره 1913– شنبه چهاردهم آذر 1388) نیز انتشار یافته است :

پس از اینکه در جلسه علنی روز چهارشنبه گذشته، لاریجانی با تذکر احمد توکلی و محاکات او با مصباحی مقدم مواجه و برایش ثابت شد که کمیسیون ویژه، نشست رسمی و قانونی نداشته است، با تاکید بر اینکه کارها باید بر طریق قانون پبش رود، توضیحات مصباحی مقدم را مبنی بر اینکه برای یک اختلاف نظر شکلی نبایستی بر برجک زحمات مجلس نارنجک زد، نپذیرفت و دستورداد تا لایحه هدفمند کردن یارانه ها با همان هفده ماده مصوب جلسه بیستم آبان ماه به شورای نگهبان ارسال شود. اما برخورد محمود احمدي‌نژاد به این تصمیم قانونی، عجیب بود. وی نیز همچون اظهارنظر برخی از نمایندگان حامی دولت، که موضع رییس مجلس را سیاسی و لجوجانه و به تلافی حاضرنشدن رییس جمهور در جلسه پیش مجلس دانستند، درظهر پنج شنبه گذشته و در بدو ورود به اصفهان در واکنش به اقدام نمایندگان ملت در بهارستان طی كنفرانس مطبوعاتي خود لایحه را قابل اجرا ندانست و دلیل تصمیم خود را چنین بیان کرد: "ما يك لايحه داديم به مجلس كه آن دگرگون شد و اين لايحه دگرگون شده براي ما قابل اجرا نيست، چراكه ما نمي‌توانيم دست به اقدامي بزنيم كه به ضرر مردم باشد."

لطفاً برای خواندن بقیه یاداشت به ادامه مطلب بروید.